Is een toetredende vennoot aansprakelijk voor bestaande schulden?
Vennootschap onder firma (vof)
Een vof is binnen het MKB een veel voorkomende rechtsvorm waarin een onderneming wordt gedreven. Bij deze rechtsvorm voeren twee of meer (rechts)personen gezamenlijk een onderneming. Dit worden vennoten genoemd. Juridisch gezien is een vof geen rechtspersoon. Dit heeft tot gevolg dat een schuldeiser van een vof schulden ook op het privévermogen van vennoten kan verhalen. Namelijk, volgens de wet, is iedere vennoot hoofdelijk aansprakelijk voor overeenkomsten van een vof met derde(n).
Schulden vof
De samenstelling van een vof kan door toe- en/of uittreding van vennoten tussentijds wijzigen. Op dit moment kent de wet geen specifieke regeling waarin wordt bepaald of een vennoot die toetreedt tot een vof ook aansprakelijk is voor schulden uit verbintenissen die zijn ontstaan vóór het toetreden. Op dit punt is hier de juridische literatuur over verdeeld.
Jurisprudentie
In een vonnis van 19 februari 2014 van de Rechtbank Overijssel heeft de civiele rechter geoordeeld dat een toetredende vennoot niet aansprakelijk is voor reeds bestaande schulden van een vof. Maar is hiermee de onduidelijkheid over deze kwestie opgelost?
Op zichzelf is het oordeel van de rechtbank bevredigend, indien men gevoelig is voor het argument dat het niet fair zou zijn om een toetredende vennoot aansprakelijk te stellen voor de oude verplichtingen van een vof. Dit omdat hij part noch deel heeft gehad bij de totstandkoming van deze oude verplichtingen. Aan de andere kant voorziet de wet niet in een dergelijke nuancering. In de wet is slechts bepaald dat elke vennoot hoofdelijk aansprakelijk is voor de overeenkomsten van een vof, zonder dat daarop een uitzondering is gemaakt voor latere toetreders. Nu het altijd de bedoeling van de wetgever is geweest dat schuldeisers van een vof de schulden konden verhalen op elke vennoot van vof is het verdedigbaar om een toetredende vennoot te belasten met een bestaande schuld. Kortom de onduidelijkheid over deze kwestie lijkt nog steeds niet volledig te zijn weggenomen door de Rechtbank Overijssel.
Zekerheid?
Het verlossende woord op dit gebied zal uiteindelijk moeten komen van de Hoge Raad of de wetgever. Maar heeft een latere toetreder dan geen andere mogelijkheden om zijn risico te beperken? Een latere toetreder zou kunnen overwegen om van de zittende vennoten een vrijwaring te verlangen voor bestaande schulden. Waarbij wel wordt opgemerkt dat bij een eventueel later verweer jegens een schuldeiser deze vrijwaring niets toevoegt. Aan de andere kant geeft deze vrijwaring de toetreder wellicht de mogelijkheid om hetgeen hij aan een schuldeiser heeft betaald terug te vorderen bij zijn medevennoten, mits daar uiteraard nog iets valt te halen!
Bent u zich dus bewust van de haken en ogen die kunnen zitten aan het toetreden als vennoot tot een vof.